Artikelen Werken aan Inclusie

Met trots presenteer ik deze bijzondere editie van ons vakblad, met speciale aandacht voor de Landelijke Norm Basisondersteuning.

Wat moeten scholen ten minste aan ondersteuning bieden voor leerlingen met lichte ondersteuningsbehoeften? De landelijke norm basisondersteuning die in november 2024 werd opgeleverd, geeft een duidelijk antwoord op deze vraag. Op een zonnige dag in februari vertellen drijvende krachten Marieke Bo...

Binnen de scholen van Octant werd heel divers gedacht en gesproken over inclusief onderwijs. Dat was reden genoeg voor een verkenning van het verhaal dat ze met elkaar wilden vertellen als basis voor het te schrijven ondersteuningsaanbod in augustus 2025. We blikken terug op een traject waarin be...

Sinds 2014 zijn scholen verplicht voor alle leerlingen passend onderwijsaanbod te realiseren. Basisondersteuning is de ondersteuning die scholen ten minste bieden om leerlingen passend onderwijs te geven zonder dat extra ondersteuning wordt ingezet.

Ze fietst. Door de dorpskern van Waarde. Ik rijd in de auto achter haar aan. Inhalen durf ik niet. Hoe oud zal ze zijn? Vier, vijf? Beroepskleuter in elk geval. Over tien jaar in de derde van het vo, bedenk ik. Ze fietst op een roze fiets met een breed stuur. Haar voeten scheef op de trappers. Ha...

Zestien coalities van in totaal 117 samenwerkingsverbanden gaan de komende tijd aan de slag met afstandsonderwijs op maat voor thuiszittende leerlingen. Het doel? Een landelijk dekkend netwerk van scholen die gespecialiseerd zijn in digitaal onderwijs voor thuiszittende leerlingen. We spreken hie...

Het platform Naar Inclusiever Onderwijs (NIO) helpt scholen, besturen en samenwerkingsverbanden om stappen te zetten richting inclusief onderwijs. Wat begon als een samenwerkingsinitiatief vanuit onderwijsprofielorganisaties, ontwikkelt zich nu met de samenwerkingsverbanden po en vo tot hét prakt...

In 2024 reisden wij met het team van samenwerkingsverband Unita en vijf stakeholders af naar IJsland. Wij worstelen bij Unita met de vraag hoe we in 2035 inclusief onderwijs kunnen realiseren en welke keuzes en stappen we dan nu moeten maken. Op de korte termijn zien we zelfs de omgekeerde bewegi...

Vroeg ingrijpen en samenwerken: het zijn kernwoorden voor een succesvolle aanpak van lees- en spellingproblemen. De methodiek Preventieve Dyslexiezorg pakt lees- en spellingproblemen vroegtijdig aan en voorkomt onnodige doorverwijzingen naar vergoede zorg. Onderzoeker Alice Visschedijk vertelt ov...

SWV Twente Oost PO maakte de afgelopen tijd werk van de basisondersteuning. Werkgroepleden Gemma Brinks (directeur so) en Tineke Zwaga (orthopedagoog) vertellen over het proces dat zij doorlopen hebben en de implementatie van de basisondersteuning.

Project WEL in ontwikkeling laat zien dat inclusief onderwijs voor vrijwel alle jeugdigen nu al kan. WEL brengt ons inspiratie over hoe je samen de beren op de weg trotseert en beter binnen de lijntjes kleurt. Over hoe je er wél uitkomt om met elkaar leren en ontwikkelen mogelijk te maken voor ál...

De termen inclusie en toegankelijkheid worden vaak naast elkaar gebruikt. Ze horen bij elkaar, maar hebben toch net een andere, aanvullende betekenis. Bijvoorbeeld als het gaat over onderwijs. Inclusie gaat over het creëren van een (leer)omgeving waarin iedereen zich welkom, gewaardeerd en onders...

Inclusie, hoe doe je dat in de klas? We volgen Jenny Wishaupt, leerkracht van groep 1-2 op basisschool ’t Slingertouw in Eindhoven. Als startende onderwijsprofessional neemt ze ons mee in haar leer- en succesmomentjes, haar observaties en overwegingen. Deel 4: moeite met kiezen.

Het inclusief onderwijs in Canada staat hoog in aanzien in Nederland. Na studiereizen bejubelen onderwijscollega’s vaak de inclusieve mindset en het ontwikkelingsgerichte onderwijs. Toch zijn er ook in Canada hobbels op de weg. We kijken naar zo’n ‘rocky road’: het 12-puntenkader. Wat kunnen wij ...

Ieder kind heeft het recht om zich gezien en gehoord te voelen. En dus om mee te denken over de plannen die binnen het inclusief onderwijs voor hem of haar worden gemaakt. Met de invoering van de Wet versterking positie ouders en leerlingen in het passend onderwijs wordt per 1 augustus 2025 het h...

Hoe kan een norm voor basisondersteuning bijdragen aan inclusiever onderwijs? Het samenwerkingsverband PO Friesland stelde twee jaar geleden een duidelijke norm voor basisondersteuning op voor hun scholen, die we terugzien in het voorstel voor de landelijke norm. Drie vragen aan directeur-bestuur...

De norm basisondersteuning leverde in het begin wellicht weerstand op, maar nooit vanuit het perspectief van ouders. Zij zagen gelijk al de meerwaarde van een uitgeschreven norm die ouders meer informatie en duidelijkheid biedt over wat ze mogen verwachten van een school. Hoe helpt de norm ouders...

Onderwijszorgarrangementen: de redder van ons onderwijssysteem of een tijdelijke pleister op een diepe wond? Voor wie heeft het onderwijszorgarrangement vooral meerwaarde? Voor de leerling die net buiten het reguliere systeem valt? Voor de ouders die snakken naar rust en stabiliteit voor hun kind...

Op 1 januari 2023 ging de experimenteerregeling Onderwijs-Zorgarrangementen (OZA) van start. Dit experiment geeft scholen en zorginstellingen de ruimte om maatwerk te leveren aan kinderen met een complexe ondersteuningsbehoefte. We stellen drie vragen aan Arjan Miedema, teamleider Zorg en Onderwi...

In Oosterwolde biedt Onderwijs Zorgboerderij Natuurkr8 een unieke benadering voor zes kinderen van vier tot twaalf jaar die zijn vastgelopen in het reguliere onderwijs. Het is een van de onderwijszorgarrangementen die meedoen aan de experimenteerregeling OZA. Oprichter Driesje Boeve vertelt over ...

Op veel plekken in ons land hebben we de afgelopen jaren initiatieven zien ontstaan voor zogenoemde onderwijszorgarrangementen. Ondanks veel verschillende namen hiervoor, is het doel doorgaans eenduidig: het faciliteren van een passende plek voor een leerling die is uitgevallen of dreigt uit te v...